قرص گاباپنتین 100 چیست؟
کپسول یا قرص گاباپنتین (Gabapentin)
گاباپنتین یک داروی ضد صرع است که ضد تشنج نیز نامیده میشود. این دارو اعصاب و مواد شیمیایی بدن را که سبب تشنج و درد میشوند تحت تاثیر قرار میدهد. این دارو استفادههای مختلفی از جمله کاهش درد، بهخصوص دردهایی با منشا عصبی (مانند سردرد و کمردرد) دارد. از گاباپنتین اخیرا جهت پیشگیری از سردردهایی که به دلیل میگرن ایجاد میشوند نیز استفاده میشود. برخی معتقدند که در اختلالات دو قطبی نیز میتوان از این دارو استفاده کرد؛ اگر چه در این مورد هنوز اتفاق نظر وجود ندارد.
گاباپنتین به صورت کپسول ۱۰۰ میلی گرمی مصرف شده و از راه کلیه دفع میشود. از این رو ممکن است برای افرادی که دچار ناراحتیهای کلیوی میباشند، مناسب نباشد.
این دارو با نام های دیگری مانند Gralise ,Horizant ,Neurontin ,Gabarone نیز یافت میشود. Horizant برای درمان سندرم پاهای بی قرار نیز استفاده میشود و برند Neurontin از گاباپنتین، برای درمان تشنج در بزرگسالان و کودکان بالای سه سال به کار میرود.
عوارض ، موارد مصرف و اختلال دارویی:
موارد مصرف:
صرع، تشنج، سردرد، درد عصبی، کمر درد
عوارض:
خواب آلودگی، سرگیجه، از دست دادن تعادل، خستگی، تاری دید یا دو بینی، حرکات غیر طبیعی چشم و لرزش، یبوست
اختلال دارویی:
آنتی اسیدها
علاوه بر موارد بیان شده برای عوارض در جدول بالا تب غیر طبیعی، تورم غدد، زردی پوست و چشم، خستگی غیر طبیعی، تیره شدن ادرار، تغییر در مقدار ادرار و درد قفسه سینه از جمله عوارض جانبی نادر گاباپنتین میباشند که در صورت مشاهده هر یک از آنها نیز باید فورا به پزشک مراجعه شود. از دیگر عوارض جانبی و نادر این دارو میتوان به واکنشهای آلرژی به آن اشاره کرد. برخی از واکنشهای آلرژیک به این دارو عبارت است از: جوش، خارش، تورم (به خصوص در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید و مشکلات تنفسی. در صورت مشاهده این علائم نیز باید به پزشک اطلاع داده شود.
مقدار و نحوه مصرف گاباپنتین
مقدار مصرف باید با صلاحدید پزشک تعیین گردد اما به طور متوسط ۳ تا ۶ قرص در طول روز استفاده میشود. این دارو را میتوان بدون توجه به غذا مصرف کرد. شرایط نگهداری دارو خاص نیست و در دمای اتاق میتواند باشد.
نکاتی در ارتباط با مصرف گاباپنتین
درصورت شروع این دارو، از توقف ناگهانی سایر داروهای ضدصرع خودداری کنید. توقف و جایگزینی دارو باید حداقل طی یک هفته صورت گیرد.
این دارو اثری بر سطح پلاسمایی سایر داروهای ضدتشنج ندارد.
قطع ناگهانی این داروها و داروی گاباپنتین ممکن است سبب افزایش احتمال بروز تشنج در افراد شود.
مصرف این دارو باید تحت نظر پزشک صورت گیرد، چرا که پزشک منفعت استفاده از این دارو را نسبت به عوارض آن بهتر میداند.
از شکستن و جویدن این دارو پرهیز کرده و آن را بطور درسته به همراه آب میل کنید.
هر دو مدل این دارو (قرص و کپسول) را در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگه دارید.
به محض اینکه به یاد آوردید، خوردن دارو را فراموش کردهاید، آن را میل کنید؛ حتما دارو را بعد از غذا میل کنید. اگر نزدیک به تایم بعدی به یاد آوردید که خوردن دارو را فراموش کردهاید، از خوردن نوبت قبلی صرف نظر کنید و دارو را در تایم بعدی، بدون اینکه دوز مصرفی خود را دو برابر کنید، مصرف نمائید.
تا دو ساعت قبل و بعد از مصرف گاباپنتین از مصرف داروهای ضد اسیدی معده پرهیز نمائید؛ مصرف داروهای ضد اسیدی، فرایند جذب این دارو را مشکل میکنند.
توجه:
۱. برای استفاده از گاباپنتین در دوران بارداری، باید مزایای استفاده از آن نسبت به آسیب احتمالی جنین سنجیده شود.
۲. اثربخشی و بیخطری دارو در کودکان کوچکتر از ۳ سال ثابت نشده است.
در طی دوران بارداری، کنترل تشنج از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بطوری که تشنج میتواند هم مادر و هم جنین را در معرض آسیب قرار دهد. هرگز بدون تشخیص و تجویز پزشک خود اقدام به مصرف یا قطع مصرف گاباپنتین برای تشنج نکنید و در صورتی که در طی مصرف این دارو باردار شدید، حتما این موضوع را به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورتی که به هر یک از موارد زیر مبتلا هستید نباید از این دارو استفاده نمائید:
بیماریهای کلیوی
دیابت
در صورتی که افسردگی یا اختلال خلقی دارید و به خودکشی فکر یا به سابقا به انجام آن اقدام کردهاید.
تشنج (مگر اینکه گاباپنتین را برای درمان تشنج مصرف میکنید)
ابتلا به بیماریهای کبدی
بیماریهای قلبی
برخی از افراد به هنگام مصرف این دارو به خودکشی فکر میکنند؛ در چنین شرایطی پزشک باید شرایط شما را بطور دقیق و در ویزیتهای مختلف مورد بررسی قرار دهد. خانواده یا سایر مراقبین شما نیز باید به تغییرات خلق و خو و یا نشانههایتان توجه داشته باشند و تغییرات مشاهده شده را به پزشکتان اطلاع دهند.
توصیهها و اقدامات پرستاری
در صورت مشاهده هر گونه تغییرات ناگهانی در خلق و خو و افکارتان از جمله نشانههایی از افسردگی و افکاری از قبیل خودکشی و آسیب رساندن به خود سریعا به پزشک خود مراجعه و گزارش دهید.
به بیمار توصیه کنید دوز اول را موقع خواب مصرف کند تا عوارض خوابآلودگی، گیجی و خستگی ناشی از مصرف دارو به حداقل برسد.
تا زمانی که اثربخشی این دارو به طور واضح مشخص نشده است، باید از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند پرهیز شود.