رز سانگ

یکی از بزرگ‌ترین لذت‌های جشن‌ها و مهمانی‌ها در همه جای دنیا؛ غذاها و تنقلات خاص آن جشن هستند. در واقع طبق سنتی نانوشته در همه جای دنیا و همچنین کشور خودمان، برای همه مهمانی‌ها غذای مخصوصی وجود دارد. برای مثال در کشورمان ایران برای مناسبت‌های مختلف اعم از جشن تولد، جشن پاگشا، جشن‌های مذهبی، جشن شب یلدا، جشن چهارشنبه سوری، شام شب عید، سیزده به در و … غذای مخصوصی وجود دارد و ما با تهیه آن غذا یا خوراکی مخصوص، به نوعی به آن مناسبت خاص ارزش نهاده‌ایم و آن را به نحو احسنت برگزار نموده‌ایم.

شاید فکر کنید چه فرقی می‌کند که شب سال تحویل نان و پنیر بخورید یا سبزی پلو با ماهی و به هر حال آن شب هم می‌گذرد و سال نو می‌شود اما شاید در خلوت خودتان، این موضوع ته فکر و قلب‌تان بماند که مراسم شب سال تحویل را به درستی اجرا نکرده و تفاوت آن شب خاص با دیگر شب‌های سال را درک نکرده‌اید.

غذاهای بسیاری از مناسبت‌ها، بین همه افراد جا افتاده و برای مثال همه می‌دانند که شب سال تحویل یا روز عید باید چه غذایی بخورند اما درباره برخی دیگر از مناسبت‌ها کمتر صحبت شده و شاید حتی بسیاری از افراد ندانند که آن مناسبت غذای به خصوصی دارد. یکی از این مناسبت‌ها جشن چهارشنبه سوری یا جشن چهارشنبه آخر سال است. شبی که سال‌هاست برای ما معنا و مفهوم خود را از دست داده و بدون آنکه بدانیم چه چیزی را جشن می‌گیریم، درگیر حواشی شده و خود را به خطر می‌اندازیم و به جای جشن و خوشی، با انبوهی از سر و صدا و دود و داد و فریاد و آسیب‌های کوچک و بزرگ، شب را به صبح می‌رسانیم.
در اینجا قصد نداریم درباره فلسفه چهارشنبه سوری و اینکه چرا سنتی به این زیبایی، جای خود را به کارهای خطرناک و نامبارک داده بپردازیم. بلکه می‌خواهیم به بحثی که در ابتدا مطرح شد پرداخته و شما را با خوراکی‌های خوشمزه و غذای شب چهارشنبه سوری آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.

غذای شب چهارشنبه سوری چیست؟

آش رشته

بیشتر مردم مناطق مختلف ایران در شب چهارشنبه آخر سال، آش رشته یا انواع آش محلی مربوط به منطقه خود را درست می‌کنند. در واقع گفته می‌شود خوردن آش رشته به این دلیل است که رشته امور را در سال جدید به دست گرفته و سال موفق و پرباری داشته باشیم.
علاوه بر آش رشته، بسیاری از مردم آشی به نام آش ابودردا نیر تهیه می‌کنند. در اصل بیشتر کسانی این آش را می‌پزند که بیماری در خانه دارند و شفای او را در سال جدید می‌خواهند. هنوز معلوم نیست که رسم خوردن آش در شب چهارشنبه سوری از چه زمانی وارد فرهنگ ایرانی‌ها شده است.
داخل آش ابودردا باید ۷ جور بنشن باشد. فرقی ندارد نخودش چه قدر باشد و لوبایش چه اندازه. مهم داشتن ۷ جور بنشن است. همین. روش تهیه‌اش هم درست مانند آش رشته است. با‌‌ همان رشته‌های درازی که قرار است تا آخر سال بعد رشته امور را به دست کاسه به دست‌ها بدهد.
مردم شهر‌های مختلف کشور همچنین در سه شنبه آخر سال آش‌های مختلفی می‌پزند. مازندرانی‌ها آش ترش دارند که ۷ میوه ترش توی آن است و اردبیلی‌ها هم آش میوه.

پلو هفت رنگ

قدیمی‌ها شب چهارشنبه سوری پلوی معروفی داشتند به اسم “پلو هفت رنگ”. روال کار نیز به این صورت است که پلو هفت رنگ را از هفت جور پلو مختلف با کلی زحمت درست می‌کردند. پلوهایی مجزا از خرما، زیره، کشمش، شوید، عدس و لوبیا که البته بسته به توان مالی هر خانواده‌ای این پلو‌ها می‌توانست فرق کند.
آلبالو پلو، سبزی پلو، رشته پلو و … هر کدام می‌توانستند انتخابی برای سفره هفت رنگ باشند. مهم فقط هفت جور پلو درست‌کردن بود. این روزها البته با توجه به قیمت‌های فضایی و درآمدهای ناچیز کمتر دل و دماغ و استطاعت مالی برای انجام چنین کارهایی وجود دارد.
اما اگر دوست دارید یک چهارشنبه سوری سنتی داشته باشید و از طرفی به فکر هزینه این شام رنگارنگ نیز هستید، نیازی نیست خود را به دردسر بیندازید. شما می‌توانید از مخلفات خاص برای هفت رنگ کردن پلوی شام استفاده کنید. مانند روشی که برای تزیین مرصع پلو استفاده می‌شود. فقط کافی است رنگ‌ها تنوع داشته باشند. این وسط خلال نارنج یا پرتقال یا حتی هویج، کشمش، زرشک، خلال بادام، خلال پسته، خرما و مربای آلبالو می‌تواند کلی در درست کردن پلوی هفت رنگ کمک دستتان باشد. حتی می‌توانید از چند رنگ خوراکی استفاده کرده و یک دیس پلوی هفت رنگ داشته باشید.

آجیل پلو، مرصع پلو، رشته پلو

درباره غذاها و خوراکی‌های شب چهارشنبه سوری، باید و نباید خاصی وجود ندارد و به طور کلی خوردن غذاهای فاخر و به خصوص گذراندن شب با تنقلات و آجیل و شیرینی است که امری بدیهی است.
از جمله این غذاهای فاخر یکی آجیل پلو است که همان‌طور که از نام آن پیداست، از انواع آجیل و مغزهای مقوی و خوشمزه تشکیل شده و دیگری مرصع پلو که در نوع خود جزو غذاهای مناسبتی و مجلسی به حساب می‌آید. دیگری رشته پلو است که با مرغ یا گوشت و همراه کشمش و خرما و … سرو می‌شود و فلسفه خوردن آن نیز مانند همان آش رشته است و بناست رشته امور را به دست خورندگانش بدهد.

همان‌طور که در ابتدا نیز گفته شد باید و نباید خاصی وجود ندارد و نباید زیاد درگیر حواشی شد. مهم این است که فراموش نکنیم لحظات زندگی و این آیین‌ها و سنت‌های زیبا را قدر بدانیم و از بودن در کنار یکدیگر لذت ببریم و خوش باشیم.

منبع:غذاهای چهارشنبه سوری

غذاهای چهارشنبه سوری