بیماری شاگاس چیست؟
بیمارى شاگاس؛ نشانه ها و علل آن
اولین نشانههاى بیمارى شاگاس حاد حداقل یک هفته پس از ایجاد عفونت بهوجود مىآید. علائم بیمارى شاگاس در طول عفونت تغییر میکنند. راه اصلی انتقال بیمارى شاگاس از راه نیش انواعی ساس (خانواده Reduviidae) است ولی میتواند با تزریق خون آلوده، پیوند اعضا و از مادر به جنین نیز انتقال یابد.
بیمارى شاگاس برای چیست؟
بیمارى شاگاس (تریپانوزومیاز Trypanosomiasis آمریکائی) نوعى بیمار مشترک بین انسان و حیوان است که عامل آن تریپانوزوماکروزى (Trypanosoma Cruzi) مىباشد؛ این انگل فقط در آمریکا یافت مىشود. بیمارى شاگاس به انسان عمدتاً از طریق ساسهاى ردووید (Reduviid Bug) آلوده صورت مىگیرد؛ این ساس بهطور غیر یکنواخت از جنوب ایالات متحده تا جنوب آرژانتین دیده مىشود. عفونت تریپانوزوماى کروزى انسان، یک مشکل بهداشتى بهویژه در مناطق روستائى آمریکاى مرکزى و جنوبى محسوب مىشود.
علائم بیمارى شاگاس
اولین نشانههاى بیمارى شاگاس حاد حداقل یک هفته پس از ایجاد عفونت بهوجود مىآید. در نوع حاد بیمارى شاگاس علایم خفیفی وجود دارد که اغلب عبارتند از:
• تب
• احساس بیماری (ضعف)
• تورم از یک چشم
• منطقه قرمز تورم در محل گزش حشرات
علائم حاد بیمارى شاگاس خودبهخود از بین مىروند و پس از آن بیمار وارد فاز نامشخص یا بدون علامت عفونت تریپانوزوماکروزى مزمن مىشود. شاگاس مزمن و علامتدار سالها یا حتى دهها سال بعد ظهور مىکند و علایم آن عمدتا به صورت زیر است:
·بیماری یبوست
·مشکلات گوارشی
· درد در شکم
· مشکلات بلع
· مشکلات قلبی
علل و عوامل خطرساز بیمارى شاگاس
راه اصلی انتقال بیمارى شاگاس از راه نیش انواعی ساس (خانواده Reduviidae) است ولی میتواند با تزریق خون آلوده، پیوند اعضا و از مادر به جنین نیز انتقال یابد. در عین حال بیمارى شاگاس در قاره آمریکا (مکزیک و آمریکای مرکزی) اندمیک است.
پیشگیری از بیمارى شاگاس
مهمترین راه پیشگیری از بیمارى شاگاس کنترل حشرات و ساسها با حشره کش ها در منازل مسکونی می باشد.
تشخیص بیمارى شاگاس
تشخیص بیمارى شاگاس حاد نیاز به دیدن انگل دارد که ممکن است در بررسى بافىکت یا خون تازه یا اسمیر نازک یا ضخیم خون یافت شود. اگر مشاهده مستقیم برای تشخیص بیمارى شاگاس موفقیتآمیز نبود، مىتوان از تلقیح به موش و کشت در محیطهاى اختصاصى کمک گرفت. بیمارى مزمن شاگاس با کمک سرولوژى تشخیص داده مىشود. CF، ایمونوفلورسانس، و الیزا همگى موجود هستند اما مثبت کاذب آنها زیاد است. به همین علت توصیه مىشود که هر تست مثبت را با دو تست دیگر تأیید نمود.
علایمی که در معاینه فیزیکی می توان بیمارى شاگاس را توسط آن تشخیص داد و یا به آن مشکوک شد عبارت است از:
– کاردیومیوپاتی
– بزرگ شدن کبد و طحال
– بزرگ شدن گره های لنفاوی
– ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
– تند شدن ضربان قلب (تاکی کاردی)
تست های آزمایشگاهی تشخیص بیمارى شاگاس شامل:
° کشت خون
° عکس قفسه سینه با اشعه ایکس
° اکو کاردیوگرافی
° نوار قلب (ECG)
° روشهای آزمایشگاهی وابسته به آنزیم (ELISA)
° اسمیر خون محیطی
درمان بیماری شاگاس یا تریپانوزومیازیس آمریکایی
فاز حاد و فعال بیماری Chagas باید درمان شود. نوزادان متولد شده در صورت ابتلا به بیمارى شاگاس نیز باید درمان شوند.
دو داروی مورد استفاده برای درمان بیمارى شاگاس عبارتند از: benznidazole و nifurtimox. هر دوی این داروها دارای عوارض جانبی می باشند که صرفا می بایست توسط پزشک تجویز شده و زیر نظر پزشک استفاده شوند.
عوارض بیمارى شاگاس
* کاردیومیوپاتی از عوارض بیمارى شاگاس می باشد.
* از جمله عوارض بیمارى شاگاس که می توان نام برد بزرگ شدن روده بزرگ (megacolon) است.
* بزرگ شدن مری همراه با مشکلات بلع (megaesophagus) نیز از عارضه های بیمارى شاگاس می باشد.
* از دیگر عوارض بیمارى شاگاس بیماری قلبی و نارسایی قلبی است.
* سوء تغذیه نیز ناشی از بیمارى شاگاس است.
* ضربان غیرطبیعی قلب (آریتمی، تاکی کاردی بطنی) می تواند ناشی از بیمارى شاگاس باشد و ممکن است باعث مرگ ناگهانی شود. هنگام ایجاد نارسایی قلبی، مرگ معمولا در عرض چند سال رخ می دهد.
منبع:بیماری شاگاس چیست؟