آشنایی با گیاه گل سنگ
معرفی گیاه گل سنگ
گل سنگ یک گیاه آپارتمانی(گلهای تراریومی) با نام فارسی خال صورتی یا هیپوستس، نام لاتین Polka Dots و نام علمی Hypoestes sanguinolenta از خانواده آکانتاسه Acanthaceae است. گل سنگ را میتوان در دسته گیاهان آپارتمانی قرار داد. گلهای ریزی که در این گیاه رشد میکنند چندان در کنار برگهای رنگین آن جلب توجه نمیکنند. معمولا گل سنگ را برای بهرهمندی از زیبایی برگهایش که به رنگهای سفید، صورتی، قرمز، سرخابی و شرابی است پرورش میدهند. شرایط نگهداری گل سنگ بسیار ساده بوده و بهسادگی میتوان در منزل از آن مراقبت نمود.
نحوه نگهداری گل سنگ
این گیاه زیبا بمانند تمامی گیاهان دیگر تحت شرایط خاصی بایستی پرورش یافته تا دچار فرسودگی و زوال نگردد. با رعایت نکاتی ظریف در نحوه محافظت و نگهداری گل سنگ میتوان مدت زمانی از زیبایی برگهای این گل زیبا بهره برد.
خاک و کود مورد استفاده
خاک غنی با زهکش مناسب و خوب (لیمونی و کمپوست خاک) برای این گیاه نیاز است (یک قسمت تورب، یک قسمت خاک برگ پوسیده و یک قسمت ماسه) از جمله خاکهایی که میتوان استفاده کرد خاک پریسا 16 است که برای بنفشه آفریقایی نیز استفاده میگردد. خاک پریسا سبک، آب نگهدار و همزمان هوا نگهدار است. مواد لازم را برای رشد دارا بوده و PH (اسیدیته) آن در حد 4/6 الی 9/6 است. عاری از آفات و قارچهای مضر بوده و شماره درج شده روی بسته خاک مربوط به تعداد مواد داخل آن است. خاک پریسا 16 شامل 16 ماده مفید برای این گیاه میباشد. اگر ریشههای گیاه از خاک بیرون زده باشد سریعا گلدان گل را تعویض کنید.
کود مورد استفاده در گیاه را باید هر 14 روز یکبار و به میزان یک گرم در لیتر در 6 ماه ابتدایی سال به خاک اضافه کرد.
کود های ازته ،مثل کود های آپارتمانی باعث از بین رفتن قسمت های رنگی وسبز شدن برگ ها میشود.
نور مناسب
نور زیاد باعث شادابی گیاه و زیبایی برگها میگردد. البته فراموش نشود که این نور بایستی غیر مستقیم به گل بتابد زیرا تابش مستقیم برگها را میسوزاند. نور کم نیز باعث از بین رفتن نقاط و خالهای صورتی روی برگ شده و کم کم برگ به رنگ سبز تغییر رنگ خواهد داد. بهترین مکان برای نگهداری گل سنک در کنار پنجره است.
دما مورد نیاز
سرما باعث از بین رفتن لکه های صورتی روی برگ ها میشود. دمای روز ۲۹-۲۴ درجه سانتیگراد و دمای شب ۲۳-۲۱ درجه سانتیگراد برای این گیاه مناسب است. دما نباید به زیر ۱۳ درجه سانتیگراد برسد. دمای مناسب از عوامل تاثیر گذار در نگهداری گل سنگ است.
رطوبت و آبیاری
این گیاه دوستدار رطوبت بالاست. شما میتوانید در زیر گلدان ظرفی تعبیه کرده (بزرگتر از گلدان) و داخل آن را سنگریزه بریزید و تا نیمه از آب پر کنید. با استفاده از این روش رطوبت گیاه تامین خواهد شد. در هنگام استفاده از آب، از آب ولرم (25 درجه) بهره ببرید. آب سرد باعث ریزش برگها و کم رنگ شدنشان میشود. گل سنگ در تابستان نیازمند نم و رطوبت است و در زمستان کمتر احتیاج به رطوبت دارد.
آبیاری این گیاه در تابستان 3 بار در هفته و در زمستان یکبار در هفته است.
از آبیاری بیش از حد به گل سنگ خودداری کنید زیرا باعث زرد شدن برگها میگردد.
گل سنگ نیاز به اسپری آب ندارد.
حتما در بین دو آبیاری باید خاک خشک شود. یعنی زمانی که با نوک انگشت سطح خاک را لمس میکنید نباید رطوبتی احساس کنید.
تغذیه و هرس گل سنگ
میتوان بهراحتی این گیاه را بهوسیله سر شاخه در یک گلدان کوچکی کاشت. تا بوته ها پرتر و زیباتر به نظر برسند. سپس کیسه ای روی گلدان کشیده به طوری که لبه های کیسه به زیر گلدان بروند. با اینکار محیط مرطوب برای قلمه ها فراهم کرده اید. کیسه حدود 1 ماه روی گلدان باشد. پس از برداشتن کیسه حتماً یک بار سرشاخه ها را بزنید تا بوته پر شود.
به مرور زمان شاخه های این گیاه بلند و باریک میشود به همین دلیل به طور منظم باید شاخه های بلند گیاه سرزنی شوند تا رشد شاخه های جانبی تحریک و گیاه حالت بوته ای بیابد.
تکثیر گل سنگ
این گیاه از طریق از دو طریق تکثیر میشود
قلمه ساقه: برای تکثیر از طریق قلمه ساقه از نوک ساقه ها استفاده کنید. از نوک ساقه قلمه هایی به طول ۵-۲۰ سانتیمتر را حداقل با یک گره با یک چاقوی تیز جدا کنید. قلمه ها را میتوان در بستر ریشه زایی (مخلوط شن و خاک برگ) یا در آب ریشه دار کرد.
بذر تکثیر: این گیاه را می توانید از طریق کشت بذر در سینی بذر، گلدان کوچک ویا ظرف مسطح، حاوی کمپوست مخصوص و بذر و قلمه نیز تکثیر کنید. ازاواسط تا اواخر بهار، بذرها را به صورت پراکنده بکارید ودر دمای ۲۱-۲۰ درجه سانتیگراد نگاه دارید.
نکات مهم در مورد نگهداری گل سنگ (مراقبت از برگها)
برگ گل سنگ کمرنگ شده و دچار ریزش گردیده است
محیط نگهداری گل سنگ سرد و یا آب مورد استفاده سرد بوده است دمای نگهداری محیط را افزایش دهید.
برگها شروع به زرد شدن کرده و در حال ریختن است
آبیاری بیش از حد اندازه بوده و گل رو به خزان رفته است.
نقاط و خالهای صورتی و رنگی برگها محو شدهاند
نور تابیده به گلدان کم بوده است. به مکانهای پر نورتری انتقال داده شود.
لکههای سوخته روی برگ مشاهده شده است
گیاه در معرض تابش مستقیم نور خورشید بوده است. البته استفاده از براق کنندههای شیمیایی نیز میتواند عامل این تغییرات باشد.
آفات و بیماریهای معمول در گل سنگ
شته، مگس سفید، کنه تارعنکبوتی و شپشک از آفات رایج این گیاه هستند. کاهش رشد و ضعیف شدن، کم رنگ شدن برگها و بدشکل شدن آنها از علائم وجود این حشرات روی گیاه است.